2010-ին Մակի որոշումով հաստատուեցաւ Նելսոն Մանտելայի միջազգային օրը, որ կը յիշատակուի
անոր ծննդեան տարեդարձին օրը 18 յուլիսին։ Այս օրը որոշուած է մեծարելու համար Հարաւափրիկէի
երբեմնի նախագահը որ վեհանձնօրէն գործեց կերտելու խաղաղութեան եւ ազատութեան մշկոյթ մը։
Նելսոն Մանտելան իր մահկանացուն կնքեց 5 դեկտմեբեր 2013-ին, 95 տարեկանին։ Մանտելա
ծնած է 18 յուլիս 1918-ին, Հարաւային Ափրիկէի մէջ: Նախնական եւ երկրորդական ուսումը
զանազան վարժարաններու մէջ ստանալէ ետք, իրաւագիտութիւն կ’ուսանի Հեր եւ Ուիթուոթըրսըրանտ
համալսարաններուն մէջ: Ապրելով Ճոհանեսպուրկի մէջ` կը մասնակցի քաղաքի գաղութատիրութեան
դէմ ծաւալող պայքարին, մասնակցելով «Էյ. Էն. Սի.»¬ի (Ափրիկեան ազգային քոնկրեսով) աշխատանքներուն:
Որպէս իրաւաբան` բազմիցս կը ձերբակալուի իր քաղաքական համոզումներուն ու հակապետական
կեցուածքին համար: Ափրիկեան ազգային քոնկրեսի ղեկավարներուն հետ կը դատուի, իբրեւ հայրենիքի
դաւաճան, 1956-1961 տարիներուն: Սկզբնական շրջանին թէեւ կը մասնակցի խաղաղ ցոյցեր կազմակերպելու
աշխատանքին միայն, սակայն հետագային,1961¬էն սկսեալ, Ափրիկեան Համայնավար կուսակցութեան
հետ կը հիմնէ Էմ. Քէ. յեղափոխական կազմակերպութիւնը, խափանարարական միջոցներով պայքարելու
համար Հարաւային Ափրիկէի apartheid (բաժանիչ, ցեղապաշտ) պետութեան դէմ: Մանտելան 1962-ին
կը ձերբակալուի, կը մեղադրուի պետական յեղաշրջում կազմակերպելու յանցանքով, կը դատուի
եւ կը դատապարտուի ցկեանս բանտարկութեան : Ան կը մնայ բանտարկուած 27 տարի: Միջազգային
երկարամեայ ճնշումներն ու ներքին պայքարը պատճառ կը դառնան, որ Մանտելա ազատ արձակուի
11 փետրուար 1990-ին։ 1994-ին տեղի կ՛ունենայ առաջին ժողովրդավարական բազմազգ նախագահական
ընտրութիւնը, որուն ընթացքին Ափրիկեան ազգային քոնկրեսը կը յաղթանակէ, եւ Մանտելա կ’ընտրուի
Հարաւային Ափրիկէի Հանրապետութեան առաջին սեւամորթ նախագահ: Մանտելա ռահվիրայ մը,
պաշտամունքի արժանի տիպար ու խորհրդանիշ դարձաւ ո՛չ միայն իր ժողովուրդին, այլեւ ամբողջ
մարդկութեան համար, Ափրիկէէն մինչեւ աշխարհի չորս ծագերը: Անարդարօրէն ահաբեկիչ ծանուցուած
Մանտելա իր խաղաղասիրական աննահանջ պայքարով նուաճեց Նոպէլեան խաղաղութեա՛ն մրցանակը
(հազուադէպ մրցանակաւորներէն, որոնք յետին հաշիւներով եւ անարդարօրէն չհասան այս մրցանակին):
Արդարութեան, մարդկային իրաւունքներու եւ հաւասարութեան այս դրօշակիրը դարձաւ այս արժէքները
մարմնաւորող պետական ղեկավար, չարձանագրեց բազմաթիւ ճակատագրակիցներու սայթաքումները,
նախագահական աթոռը չիւրացուց ցկեանս, այլ ճամբայ հարթեց իր հայրենիքին նոր սերունդի ղեկավարութեան: